Geisha – Nghệ nhân lưu giữ văn hóa truyền thống của Nhật Bản

Geisha từ lâu đã là một phần quan trọng của văn hóa Nhật Bản và thường xuất hiện trong nhiều tác phẩm nghệ thuật, phim ảnh và văn học. Nếu bạn yêu thích Nhật và quan tâm đến nét đẹp văn hóa truyền thống của xứ sở mặt trời mọc thì có lẽ geisha đã không còn là một từ quá xa lạ nữa đúng không nào? Hôm nay, cùng Nhật Ngữ Tâm Việt khám phá những bí ẩn xung quanh những người nghệ nhân này qua bài viết dưới đây nhé!

MỤC LỤC BÀI VIẾT

Geisha là gì?

Geisha (芸者 – “Nghệ giả” – ý là “người làm việc liên quan đến nghệ thuật”) là một phần của văn hóa truyền thống của Nhật Bản. Geisha ban đầu là nam, sau đó thì phụ nữ cũng gia nhập vào đào tạo để trở thành geisha và chiếm phần lớn cho đến ngày nay. Những người này được đào tạo chuyên nghiệp để biểu diễn nghệ thuật truyền thống của Nhật Bản, bao gồm ca hát, nhảy múa, đánh đàn, nói chuyện và phục vụ khách hàng trong các cuộc gặp mặt hoặc buổi tiệc trong giới thượng lưu.

Geisha thường được mô tả rằng có lối trang điểm nghệ thuật, mặc những bộ kimono đẹp và có kiểu tóc phức tạp. Họ phải trải qua giai đoạn học việc trong suốt nhiều năm trước khi trở thành một geisha chuyên nghiệp và đủ tiêu chuẩn.

Nghề nghiệp của geisha đã tồn tại trong hàng thế kỷ và vẫn còn tồn tại ở một số khu vực ở Nhật Bản, nhất là ở Kyoto, nơi có truyền thống geisha lâu đời và nổi tiếng nhất. Tuy nhiên, số lượng geisha đã giảm đáng kể trong thế kỷ 20 do nhiều nguyên nhân, bao gồm sự thay đổi trong văn hóa và kinh tế của Nhật Bản.

Xem thêm: Origami là gì? Tổng hợp những cách gấp origami đẹp, đơn giản

Geisha là nét đẹp của văn hóa truyền thống Nhật Bản (Nguồn: Sưu tầm)

Nguồn gốc của geisha

Vào thế kỷ 18 và 19, geisha đã trở thành biểu tượng của vẻ đẹp, sự duyên dáng và nghệ thuật của phụ nữ Nhật Bản. Những geisha đã được đào tạo sâu rộng trong nhiều lĩnh vực nghệ thuật và kiến thức văn hóa để có thể phục vụ những vị khách thuộc tầng lớp thượng lưu hoặc những nhân vật chính trị tầm cỡ. Trong thời kỳ này, geisha đã xuất hiện với một hình tượng hoàn hảo với trang điểm nghệ thuật, trang phục truyền thống và kiểu tóc phức tạp – như cách mà họ được biết đến ngày nay.

Vào thời điểm này, các võ sĩ, đặc biệt là các samurai mang trong mình trách nhiệm chiến đấu và đem lại danh dự cho dòng tộc, vậy nên đây được xem là tầng lớp vô cùng cao quý. Để xứng với tầm vóc và danh tiếng của mình, các võ sĩ yêu cầu các hình thức giải trí, nghệ thuật cũng phải thuộc hàng cao cấp nhất, trong đó cũng bao gồm sự phục vụ của các geisha.

Mặc dù số lượng geisha đã giảm đáng kể sau Thế chiến II và trong thế kỷ 20 do nhiều yếu tố, nhưng họ vẫn tiếp tục tồn tại và là một phần quan trọng của di sản văn hóa Nhật Bản.

Xem thêm: Mì ramen là gì? Các loại mì ramen Nhật Bản thường xuất hiện trong anime

Nàng geisha ở thế kỉ 19 (Nguồn: Sưu tầm)

Geisha có phải kỹ nữ không?

Không, geisha không phải là kỹ nữ. Mặc dù có thể có sự nhầm lẫn về vai trò và nghề nghiệp của họ, nhưng geisha và kỹ nữ là hai khái niệm khác nhau trong văn hóa Nhật Bản.

Geisha là những người phụ nữ được đào tạo chuyên nghiệp về nghệ thuật và văn hóa truyền thống của Nhật Bản, chủ yếu là về mặt ca kỹ, kỹ năng lắng nghe và trò chuyện, trà đạo,… Họ tập trung vào việc tạo ra một không gian giải trí và thư giãn truyền thống cho khách hàng và không hề có bất cứ hành động hay dịch vụ gì liên quan đến tình dục.

Trong khi đó, kỹ nữ (hay còn gọi là “oiran” hoặc “tayuu”) là một loại nghề nghiệp khác trong lịch sử Nhật Bản. Kỹ nữ thường là những người phụ nữ đa tài và đẹp đẽ, công việc chính của kỹ nữ là mua vui cho khách hàng và sẽ “hành lạc” cùng khách hàng khi họ có nhu cầu. Kỹ nữ đã tồn tại trong lịch sử Nhật Bản từ thời kỳ Edo và thường xuất hiện trong các khu vực “đèn đỏ” của thành phố.

Tóm lại, geisha và kỹ nữ là hai nghề nghiệp và vai trò khác nhau trong văn hóa Nhật Bản, và không nên bị nhầm lẫn với nhau.

Xem thêm: Ikebana là gì? A-Z các kiểu cắm hoa Ikebana cơ bản của Nhật Bản

Geisha không phải là kỹ nữ (Nguồn: Sưu tầm)

Geisha đẹp nhất Nhật Bản là ai?

Việc xác định ai là “geisha đẹp nhất Nhật Bản” là một khái niệm chủ quan và không thể được đo lường hoặc xác định một cách chính xác. Geisha không nên được đánh giá dựa trên vẻ ngoại hình mà thay vào đó, họ được đánh giá theo khả năng nghệ thuật và kỹ năng biểu diễn của họ.

Tuy nhiên, nếu để chọn một geisha mang đến nhiều đóng góp và có sức ảnh hưởng lớn bậc nhất của xứ sở hoa anh đào thì có thể nhắc đến Kiharu Nakamura.

Đây là một geisha nổi tiếng và là hiện thân của nhiều giá trị nghệ thuật, văn hóa và tinh thần của Nhật Bản. Không những xinh đẹp, bà còn là một người phụ nữ thông minh và tài năng. Khi còn là maiko (geisha học việc), bà không chỉ học các kỹ năng dành cho geisha mà còn học cả tiếng Anh. Đây cũng chính là một trong những lý do chính giúp bà có thể được giao cho nhiệm vụ tiếp các vị khách ngoại quốc quan trọng và tầm cỡ như vua hài Sác-lô Charlie Chaplin, ngôi sao bóng chày Babe Ruth,… và các chính trị gia, nhà ngoại giao đến từ các nước khác.

Bà là tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng và là cầu nối cho những người nước ngoài được tiếp xúc và hiểu rõ hơn về văn hóa Nhật Bản, đặc biệt là geisha.

Xem thêm: Onigiri là gì? Các loại onigiri phổ biến và cách làm đơn giản

Geisha Kiharu Nakamura (Nguồn: Sưu tầm)

Có geisha nam không? Đệ nhất geisha nam Nhật Bản là ai?

Lúc xưa, geisha nam còn được gọi là taikomochi. Taikomochi là các nghệ sĩ nam chuyên biểu diễn nhạc cụ truyền thống, nhảy múa và hài kịch trong các sự kiện giải trí. Sau sự xuất hiện của geisha, dần dần thì các taikomochi trở nên rất hiếm thấy, hầu như mọi người đều biết và nhắc đến geisha là một nghề nghiệp gắn với phụ nữ. Ở thời điểm hiện nay vẫn còn các taikomochi, tuy nhiên họ rất kín tiếng và không phổ biến đối với cộng đồng người nước ngoài.

Hiện nay tại Nhật bản cũng có một anh chàng hiện đang làm host vô cùng nổi tiếng và được mọi người ưu ái gọi là “đệ nhất geisha nam Nhật Bản”, đó chính là Roland. Công việc của anh cũng là trò chuyện, tiếp rượu, khiêu vũ với các khách hàng nữ và khiến họ vui vẻ – có một phần khá tương tự với công việc của taikomochi. Nhưng Roland không thực sự là geisha nam, đừng bao giờ nhầm lẫn bạn nhé.

Xem thêm: Mì soba là gì? Các loại mì soba của Nhật và cách ăn đúng

Taikomochi ngày nay (Nguồn: Sưu tầm)

Một số điều thú vị về geisha

Trang phục kimono tinh tế: Geisha thường mặc kimono đẹp và phức tạp, được làm thủ công và có thể mất nhiều giờ để mặc. Màu sắc và thiết kế của kimono có thể thể hiện địa vị xã hội và mùa trong năm.
Khách hàng trung thành: Một số geisha có khách hàng trung thành, người hâm mộ và những người này sẵn sàng chi trả cho các buổi gặp mặt và tiệc trà với geisha. Mối quan hệ này thường dựa trên sự tôn trọng và tình bạn, không phải là mối quan hệ tình dục.
Vị trí trong di sản văn hóa Nhật Bản: Geisha đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa truyền thống của Nhật Bản. Họ thường tham gia vào các sự kiện và biểu diễn truyền thống để giữ cho nghệ thuật và văn hóa này sống mãi qua thời gian.
Có gối riêng: Do đầu tóc của geisha khá phức tạp và mất thời gian tạo kiểu, vậy nên những geisha sẽ được nằm trên những chiếc gối được chế tạo đặc biệt để không làm hư kiểu tóc của họ khi ngủ.
Geisha có nhiều tên gọi khác nhau: Tokyo gọi là geisha, Kyoto gọi là geiko, ở Niigata và Kanazawa gọi là geigi.
Gặp gỡ geisha: Hiện nay khách du lịch đã có thể dễ dàng gặp gỡ và trò chuyện cùng geisha thông qua các dịch vụ mời geisha đến biểu diễn. Ngoài ra, ở các lễ hội tại Kyoto, các du khách cũng có thể thấy sự xuất hiện của geisha trên các sân khấu lớn nhỏ khác nhau.
Người nước ngoài cũng có thể trở thành geisha.

Ngày nay du khách có thể dễ dàng xem geisha biểu diễn (Nguồn: Sưu tầm)

Sự khác nhau giữa geisha và maiko

	Maiko	Geisha
Độ tuổi và kinh nghiệm	Maiko là các người phụ nữ trẻ, thường từ 15 đến 20 tuổi, bắt đầu nghề đào tạo để trở thành geisha chuyên nghiệp.	Geisha đã hoàn thành giai đoạn học việc của mình và đã trở thành nghệ sĩ chuyên nghiệp.
Trang phục	Maiko thường mặc kimono rất sặc sỡ, đai lưng thả dài xuống tới mắt cá chân.	Mặc kimono có màu trầm hơn tượng trưng cho sự trưởng thành và chín chắn.
Trang điểm	Phấn trắng dày, mắt kẻ đen, phấn mắt đỏ, môi tô một phần nhỏ.	Phấn trắng dày, mắt kẻ đen, phấn mắt đỏ, môi tô toàn bộ.
Guốc	Mang guốc gỗ cao.	Mang guốc gỗ thấp, thoải mái.

Xem thêm:

Tóm lại, geisha không chỉ là những nghệ sĩ biểu diễn, mặc dù vai trò của geisha trong xã hội và văn hóa Nhật Bản đã có sự thay đổi qua thời gian, họ vẫn là những người bảo tồn và phát triển di sản văn hóa truyền thống của Nhật Bản.