5 điều thú vị về giáo dục Nhật Bản khiến bạn phải “wow”!

Nhật Bản không chỉ là quốc gia của văn hóa đặc sắc, mà còn nổi bật với một hệ thống giáo dục đầy khác biệt, khiến cả thế giới phải nể phục. Vì sao thế giới ngưỡng mộ nền giáo dục Nhật Bản? Câu trả lời nằm ở đây!

1. Khai giảng vào tháng Tư

Không giống với nhiều quốc gia khai giảng năm học vào mùa thu, tại Nhật Bản, năm học mới bắt đầu vào đầu tháng 4 – thời điểm hoa anh đào nở rộ khắp nơi. Cảnh sắc tươi đẹp của mùa xuân, với sắc hồng phớt nhẹ nhàng lan khắp sân trường, được xem là biểu tượng của sự khởi đầu mới, trong sáng và đầy hy vọng.

Photo | Fun Japan

Người Nhật tin rằng, bắt đầu hành trình học tập trong mùa hoa anh đào sẽ mang lại may mắn, tinh thần tích cực và là cách để gieo những hạt mầm đầu tiên cho một tương lai tươi sáng. Hình ảnh học sinh khoác trên mình đồng phục mới giữa rừng hoa anh đào là một nét đẹp văn hóa độc đáo – thể hiện cách Nhật Bản kết nối thiên nhiên vào đời sống giáo dục một cách tinh tế.

2. Không có kỳ thi cho đến lớp 4

Một trong những điểm đặc biệt đáng ngưỡng mộ của nền giáo dục Nhật Bản chính là việc đặt giáo dục nhân cách lên hàng đầu, thay vì quá chú trọng vào điểm số hay thành tích học tập từ sớm. Trẻ em Nhật không phải tham gia bất kỳ kỳ thi nào cho đến khi bước vào lớp 4 (khoảng 10 tuổi).

Photo | the japan times

Trong những năm đầu đi học, các em chỉ cần hoàn thành các bài tập nhẹ nhàng tại lớp. Điều này giúp trẻ cảm thấy hứng thú hơn với việc đến trường, không bị áp lực thi cử đè nặng. Thay vì chạy đua kiến thức, học sinh được dạy cách ứng xử đúng mực, biết tôn trọng người khác, sống hòa đồng, biết yêu thương và tha thứ – những giá trị nền tảng giúp các em hình thành nhân cách vững vàng từ nhỏ.

3. Trường học không có lao công

Ở các trường học tại Nhật Bản, gần như không có sự xuất hiện của lao công. Thay vào đó, chính học sinh là người đảm nhận việc dọn dẹp lớp học, hành lang và cả nhà vệ sinh. Các em sẽ luân phiên thực hiện công việc này, để ai cũng có cơ hội trải nghiệm và không phân biệt việc nặng nhẹ.

Photo | Savvy Japan

Nền giáo dục Nhật tin rằng việc để học sinh tự tay chăm sóc không gian học tập sẽ giúp các em hình thành tính tự lập, có trách nhiệm, biết chia sẻ công việc, và quan trọng hơn là học cách trân trọng công sức của người khác. Đây cũng là cách đơn giản mà hiệu quả để dạy học sinh sống tử tế và có ý thức cộng đồng ngay từ khi còn nhỏ.

4. Giờ ăn trưa là một phần của bài học

Giờ ăn trưa ở trường học Nhật Bản không chỉ đơn thuần là một bữa ăn mà còn là một phần quan trọng trong quá trình giáo dục nhân cách. Thay vì ăn riêng lẻ hoặc tại căn-tin, học sinh sẽ cùng ăn trưa với thầy cô ngay trong lớp học. Đặc biệt, các em luân phiên nhau phục vụ bữa ăn cho bạn bè, từ việc đeo tạp dề, mang khay cơm đến dọn dẹp sau khi ăn xong.

Photo | Kyodo News

Thông qua hoạt động tưởng chừng rất nhỏ này, học sinh không chỉ học được tính trách nhiệm và tinh thần tập thể, mà còn được rèn luyện sự kỷ luật, ngăn nắp, cũng như lòng biết ơn đối với thức ăn và những người đã chuẩn bị bữa cơm. Đây chính là cách mà giáo dục Nhật dạy trẻ yêu lao động, trân trọng giá trị cuộc sống và sống chan hòa với mọi người.

5. Học nghệ thuật truyền thống

Tại các trường học ở Nhật Bản, học sinh được học hai bộ môn nghệ thuật truyền thống đặc trưng: thư pháp Shodō và thơ Haiku. Đây không chỉ là những tiết học nghệ thuật đơn thuần, mà còn là cách giáo dục Nhật Bản gìn giữ và truyền lại tinh hoa văn hóa dân tộc cho thế hệ trẻ.

Photo | CHICHIBU HOSHO

Thông qua những nét bút tỉ mỉ hay những vần thơ ngắn gọn mà sâu sắc, học sinh không chỉ rèn luyện sự kiên nhẫn, tinh tế, mà còn học được cách trân trọng vẻ đẹp truyền thống và ý nghĩa sâu xa trong từng giá trị văn hóa. Đó cũng chính là tinh thần: học để hiểu về cội nguồn, để từ đó biết yêu hơn bản sắc dân tộc của mình.

Tất cả tạo nên một Nhật Bản khác biệt

Có thể nói, chính những điểm khác biệt trong cách giáo dục từ tư duy đến phương pháp đã tạo nên một thế hệ người Nhật khiến cả thế giới phải ngưỡng mộ. Từ việc rèn luyện tính kỷ luật, sự chăm chỉ cho học sinh ngay từ nhỏ, đến cách giữ gìn các giá trị truyền thống trong từng bài học, tất cả đã tạo nên một hệ thống giáo dục tuy khác biệt, nhưng đầy chiều sâu. Và cũng chính sự khác biệt đó đã góp phần hình thành nên những phẩm chất đáng quý của con người Nhật Bản, khiến bất kỳ ai khi nhìn vào cũng không khỏi thán phục.